Participatieplan bodemregels en hergebruik PFAS houdende-grond

Als gemeente willen wij zorgen voor een gezonde en veilige leefomgeving, waarbij het gebruik en de bescherming van de bodem en de ondergrond in balans zijn. Dit vraagt om een goed grondbeleid.

Door de invoering van de Omgevingswet in 2024 zal het huidige grondbeleid worden omgezet in een omgevingsplan. Het grootste deel van de regels komt van de landelijke overheid en moet verplicht door de gemeente worden overgenomen. Daarnaast biedt een deel van de regels ruimte om waar nodig de lokale regels te herzien en aan te scherpen. De nieuwe ontwikkelingen op het gebied van bodemkwaliteit zijn opgenomen in de regels. Dit gaat niet alleen over PFOA, maar ook over lood, ecologie, duurzaamheid, circulariteit en digitalisering.

Ook heeft de gemeente Alblasserdam, net als de andere regiogemeenten, gekeken naar het beleid rondom PFAS-houdende grond. In 2021 heeft de rijksoverheid landelijke normen opgesteld voor het toepassen (hergebruiken) van PFAS-houdende grond ("Handelingskader PFAS 2021"). In Zuid-Holland Zuid zijn de gemeten concentraties van PFOA in de grond vaak hoger dan de normwaarden voor wonen en industrie volgens het Handelingskader PFAS 2021. Dit betekent dat een groot deel van de grond en baggerspecie bij vrijkomen niet hergebruikt kan worden en moet worden gestort of gereinigd. Dit leidt tot hogere projectkosten voor projectontwikkelaars, aannemers, particulieren en overheden, of tot vertragingen in maatschappelijk wenselijke ontwikkelingen.

De gemeente wil belanghebbenden tijdig informeren en raadplegen over het herziene bodembeleid en het nieuwe beleid rondom PFAS-houdende grond. Daarom start de gemeente een ‘beperkt participatieproces’. Dit houdt in dat er, gezien de wet- en regelgeving en opgelegde kaders, beperkte mogelijkheden zijn voor betrokkenheid of inspraak. Belanghebbenden krijgen de mogelijkheid om via een zienswijze feedback te geven op het beleid.

Participatie met belanghebbenden

Als gemeente hechten wij veel waarde aan de mening van onze inwoners en andere belanghebbenden. Daarom willen we op het juiste moment belanghebbenden betrekken bij het maken van keuzes, daar waar dat mogelijk is. We streven ernaar om iedereen de kans te geven zijn of haar mening te geven, en zullen dit proces zo goed mogelijk ondersteunen.

Om dit te bereiken, stellen we zowel online als ofine middelen beschikbaar voor communicatie. We vinden het belangrijk dat onze informatie voor iedereen begrijpelijk is en dat alle meningen worden gehoord. Daarnaast willen we duidelijk maken wat er met de feedback gebeurt en hoe deze wordt verwerkt in het besluitvormingsproces. Transparantie over het proces en de resultaten is hierbij voor ons essentieel.

Doelstelling

Ons doel is een breed gedragen initiatief waarin alle afwegingen helder zijn en goed worden toegelicht. Uiteindelijk willen we een goed geïnformeerd, samenhangend en probleemloos omgevingsplan ontwikkelen dat door alle betrokken partijen wordt gesteund.

Participatieschema o.b.v. de participatieladder

De participatieladder is een model dat verschillende niveaus van betrokkenheid van belanghebbenden bij besluitvormingsprocessen beschrijft. De ladder bestaat uit: informeren, raadplegen, adviseren, coproduceren en meebeslissen. De participatieladder helpt om inzicht te geven hoe groot de inspraak van belanghebbende is binnen het participatieproces.

Trede van de participatieladder

• Informeren / Raadplegen: De gemeente deelt informatie over een besluit/ Belanghebbenden kunnen hun mening of feedback geven, via een zienswijze.
  • Doelgroep: Inwoners, Ondernemers, moestuinvereniging
• Informeren/Raadplegen: De gemeente deelt informatie over een besluit. Belanghebbenden kunnen hun mening of feedback geven, via een zienswijze
  • Doelgroep: Commerciële organisaties direct betrokken met bodemregels, zoals aannemers, bouw- en grondverzetbedrijven en kabels- en leidingenbedrijven
• Raadplegen/adviseren: Belanghebbenden geven uitgebreid advies, maar de gemeente neemt de uiteindelijke beslissing
  • Doelgroep: Publieke Partners: Rijkswaterstaat, Waterschappen, GGD, DCMR, Provincie Zuid-Holland, Evides

Participatieproces beleidswijziging

Het proces dat wordt doorlopen om een beleidswijziging in het omgevingsplan te realiseren, is weergegeven in de afbeelding hierboven. Het wordt hieronder uitgelegd:

1. Kennisgeving: Belanghebbenden worden geïnformeerd dat de gemeente van plan is een wijziging in het omgevingsplan door te voeren. In deze kennisgeving legt de gemeente uit hoe het proces zal verlopen en hoe de resultaten worden verwerkt.
2. Informeren: De gemeente informeert belanghebbenden via diverse on en ofinekanalen over de voorgestelde wijzigingen en de doelen die met deze wijziging worden nagestreefd.
3. Zienswijzeperiode: In deze fase kunnen belanghebbenden ofcieel hun mening geven over de voorgestelde wijzigingen. Het tijdstip en de manier waarop dit kan, worden tijdig gecommuniceerd.
4. Verwerking en reactie: De gemeente neemt alle ontvangen opmerkingen mee in het besluitvormingsproces. Samen met de omgevingsdienst wordt besloten of de bodemregels aangepast worden. Elke zienswijze krijgt een reactie, met uitleg waarom een opmerking wel of niet tot aanpassing heeft geleid. Indien nodig worden de bodemregels aangepast.
5. Besluitvorming: De laatste stap is de besluitvorming door het college en de gemeenteraad. Daarna worden de nieuwe regels gepubliceerd.